Wat zou jij doen? Wijngaard verkopen of doorgaan?

0
569
Ruud Verstegen van landgoed Overst

Veel wijnboeren kunnen een kantelmoment in hun leven aangeven waarom ze wijn zijn gaan maken. Bij de een is dat een lang gekoesterde droom die uitkwam dankzij een succesvolle carrière elders, bij de ander omdat ze het van jongs af met de paplepel kregen ingegeven van ouders op het familiedomein.

Wijnmaker door het lot

Bij Ruud Verstegen van Landgoed Overst in Voerendaal is het verhaal anders. Wijnboer worden kwam niet voor in zijn beoogde levensloop. Zijn schoonvader had weliswaar een landgoed met wijngaard ingericht langs de A2 richting Heerlen, maar als eigenaar van enkele Plus-supermarkten was Ruud veel te druk met ondernemen om zich met druivenstokken bezig te houden. Toen het noodlot in 2005 toesloeg en zijn schoonvader plotseling overleed, stond Ruud noodgedwongen voor de keuze: het landgoed verkopen of doorgaan?

Ondanks zijn hectische bestaan, zette Ruud door, samen met enkele oud-collega’s van zijn schoonvader, ook allen wijnliefhebbers uit de Plus-supermarktwereld. In 2007 verkocht Verstegen zijn supermarkten, breidde het landgoed uit en maakte van Overst een professioneel wijndomein.

Supermarkt

Los van de evidente klimatologische uitdagingen, is wijnboer zijn in Limburg lastiger dan het teelten van andere producten, vindt Ruud. Er zijn geen coöperaties waar je je oogst kan brengen zoals bij andere fruitsoorten. Je moet dus niet alleen een goede boer zijn, je moet zelf van je druiven een goede wijn maken én die ook nog eens kunnen verkopen.

Goede waar aan de man brengen zit bij Verstegen in het bloed. Het grootste gedeelte van zijn wijnen gaat richting de Plus-supermarkten, de rest gaat naar horeca. Zijn best lopende wijn, een witte wijn van Auxerrois ligt zelfs landelijk bij alle grote Plus-winkels. Dat lijkt een kwestie van achteroverleunen met een dergelijk gegarandeerd afzetkanaal, maar het tegendeel blijkt waar.

Ruud vindt dat je juist in retail bijzonder veel aandacht aan het product moet geven en is de prijs vaak bepalend voor het succes. Overst zit bewust met zijn prijzen lager dan veel collega wijnboeren uit de regio. Uit eigen supermarktervaring weet Ruud dat klanten daar maximaal acht euro voor wijn uitgeven, voor duurdere wijnen gaan ze naar slijter of speciaalzaak.

“ik heb alles aan de supermarkt te danken en wil graag met mijn wijnen iets terug doen”

Experimenteren

Ondanks het succes in lokale supermarkten is Verstegen bezig om ook in het duurdere segment voet aan de grond te krijgen. Bijvoorbeeld met zijn Premium Auxerrois. Als de druiven goed rijp worden in een jaar, zoals bijvoorbeeld in 2016, dan laat hij ongeveer 40% van de Auxerrois druiven een maandje langer hangen. Na de oogst doet hij de normale en late pluk bij elkaar en krijg je een vollere, complexere en ook duurdere wijn, bestemd voor een veeleisender publiek.

Ronduit pionieren doet Ruud sinds een paar jaar met zijn Cabernet Sauvignon. Dit is een druivensoort die tot nu toe niet verder noordelijker succes geeft dan in de Franse Loire, en zelfs daar heeft deze rode druif moeite om goed te rijpen. Een project gedoemd om te mislukken lijkt het, maar Ruud’s ogen twinkelen als hij vertelt dat de Cabernet Sauvignon die nu op de markt komt, in 2014 met succes pas in november werd geoogst. Een fraai staaltje vakmanschap én durf.

Vallen en opstaan

Kennis van wijn maken kwam Verstegen uiteraard niet aanwaaien. Als hij de beginstappen nog eens over kon doen, zou hij weliswaar nog steeds voor dezelfde druivenrassen kiezen, maar dan wel andere klonen. Niet uit de Elzas zoals destijds aangeplant, maar uit het koudere Duitsland, die zijn beter bestand tegen het Limburgse wisselvallige weer. Met de kennis van nu zou hij de soorten ook op een andere plek neerzetten. Nu staat de vroeg rijpende Müller-Thurgau naast later rijpende Pinot Noir druivenstokken, wat niet handig is met verschillende oogstdata en spuitmomenten tegen ziektes.

Hoewel hij wijzer is geworden van zijn eigen keuzes, heeft hij vooral veel geleerd door naar andere wijnboeren te luisteren en durven door te vragen. Ruud’s gouden regel: als ik iets niet begrijp, doe ik het niet. Je kunt een andere wijnboer nooit kopiëren, meent Ruud. Iedere wijnmaker neemt uiteindelijk zijn eigen beslissingen, creëert zijn eigen stijl en dat maakt het vak zo boeiend.

Droom je ook om wijnboer te worden? Begin dan met een abonnement op Wijn en Wijngaard, het vakblad voor de wijnbouw. Abonneer je hier.

Plop

Momenteel is Verstegen bezig met een nieuwe cuvée voor de horeca, wijnen die niet in de supermarkt te koop zijn. Uiteraard weer met schroefdop, want Ruud heeft niks met nep kurk of plastic afsluiters. Ondanks de extra kosten qua bottelen, overweegt hij toch voor het eerst natuurkurk in te zetten bij de Cabernet Sauvignon. Logisch, meent Ruud, een voor velen onmogelijke wijn als deze verdient de extra beleving van een ploppende kurk.

Auteur: Luc Giezenaar

P.S. Meer verhalen staan in het boek Vrienden van Limburgse wijn, te koop in onze webwinkel.