Symbiose tussen plant en boer

0
416
Chris en zijn vader Peter

Als je ’s zomers door de schitterend gelegen helling wijngaard van Domein Aldenborgh loopt, dan moet je soms de wijnstokken zoeken tussen de rest van de begroeiing. Geen keurig gesnoeide rijen en kort gesneden gras, maar metershoge brandnetels en ander onkruid. Georganiseerde chaos, volgens wijnboer Peter Pelzer, samen met zoon Chris eigenaar van de wijngaard in het Limburgse Eys.

Biodiversiteit in plaats van steriliteit

De liefde voor de planten staat voorop bij Aldenborgh. Hier wordt niet gespoten met pesticiden om hun druivenstokken te beschermen tegen ziektes. Ook niet met koper of zwavel, bestrijdingsmiddelen die een biologisch werkend domein zoals Aldenborgh mag gebruiken. Bij veel boeren die met gewassen werken ligt de focus op steriliteit, meent Pelzer. Direct bestrijden is het uitgangspunt, waarmee je ook ongewild microbiologie beschadigt die je juist nodig hebt in de wijngaard.

Daarmee is een belangrijke term gevallen: microbiologie. Deze verzameling micro-organismen zoals bacteriën, schimmels en gisten zijn essentieel voor de biodiversiteit in de bodem van Aldenborgh. Peter en Chris maken compost van goede bacteriën en schimmels, aangevuld met andere zaken zoals gebruikte druivenschillen uit vorige oogsten en zeewier. De extractie van deze compost, of thee zoals Peter het noemt, wordt in de wijngaard gespoten met een kanon. Rijden met een tractor zou de grond namelijk weer te veel beschadigen in hun ogen.

Patrijs

Als afgestudeerd bioloog doceert Chris dat naast deze compost voor de bodem ook bladbemesting erg belangrijk is om ziekteverwekkers te weren. Doordat de compostextractie ook op de druivenbladeren terecht komt, is de plant in staat om nog sneller voedingsstoffen op te nemen dan via de wortels. Het resultaat is robuuste planten die hun eigen afweersysteem creëren en daardoor minder vatbaar zijn voor ziektes zoals meeldauw.

De microbiologie bevordert niet alleen de biodiversiteit in de bodem. Het aantal planten en insecten is sterk toegenomen in de wijngaard. Onlangs zag Peter nog een patrijs met jongen in de wijngaard, de laatste keer was 20 jaar geleden. Hij denkt er inmiddels over om een patrijzenreservaat bij de wijngaard opzetten, om deze inheemse vogel weer veelvuldig terug in het Limburgse landschap te krijgen.

Bach

Als je je werk goed doet in de wijngaard, krijg je gezonde druiven en is het wijn maken een pad van weinig omwegen, meent Pelzer. Je werkt met wat Moeder Natuur je geeft en laat haar de zaken aan elkaar breien. Hun wijnen worden daarom bijvoorbeeld bewust niet gefilterd.

Hij vergelijkt zijn wijn met de componist Bach. Op het oog schoonheid door eenvoud, maar erachter schuilt complexiteit en gelaagdheid. Peter houdt van diepgang in zijn wijnen en van de veranderingen als ze ouder worden. Als hij af en toe nog eens een oudere fles wijn van hemzelf uit de kelder haalt, is hij telkens aangenaam verrast door de kwaliteit en houdbaarheid. Hoe ouder hoe beter, lijkt het wel.
Stille wijn

Stille wijnen maken is eigenlijk Peter’s grote liefde, maar de laatste witte wijn van Aldenborgh dateert al weer van 2008. De reden is voornamelijk economisch. Mensen zijn bereid om meer te betalen voor mousserende wijnen. Bovendien garandeert het klimaat in Limburg niet elk jaar volledig rijpe druiven voor stille wijn. Nu Chris aan boord is, krijgt Peter wat meer tijd en begint het toch weer te kriebelen. De Pinot Gris en Riesling oogst van 2018 is in elk geval veelbelovend.

Droom je ook van een eigen wijngaard? Neem dan een abonnement op het vakblad voor de wijnbouw: Wijn en Wijngaard

Lees meer over de wijnboeren in het nieuwe boek