Fietsroute: Maastricht en omstreken

De eerste wijnfietsroute concentreert zich in en rond Maastricht, het gebied waar eind jaren zestig, begin jaren zeventig een voorzichtig begin gemaakt werd met de Nederlandse wijnbouw. Deze streek wordt gekenmerkt door spectaculaire vergezichten. Kijk je ogen uit in het pittoreske Jekerdal, een prachtig grensoverschrijdend natuurgebied dat gezegend is met een microklimaat dat zich bij uitstek leent voor wijnbouw.

In het stadscentrum van Maastricht kunnen we ons even onderdompelen in de rijke historie van de Limburgse hoofdstad. Op de Raarberg in Meerssen vinden we een terroir dat net zo kalkrijk is als in champagnestreek. Hier vond al wijnbouw plaats in de tijd van de Romeinen. De bosrijke natuurgebieden en on-Nederlandse uitzichten op luttele minuten fietsen van het centrum staan borg voor een fantastische ervaring. Vakantie in eigen land op z’n best.

We starten onze wijnfietsroute nabij fietsknooppunt 401, namelijk Château Neercanne, pal op de grens tussen Nederland en België.

  • Start: Château Neercanne, Von Dopfflflaan 10, Maastricht (NL)
  • Afstand 47,1 km
  • Stijging 423 meter
  • Moeilijkheidsgraad 7/10

1. Château Neercanne

Château Neercanne is de enige Nederlandse wijngaard die onderdeel is van een heus ‘château’. Het perceel werd in 1985 aangeplant met pinot noir en in 2021 heringericht met souvignier gris, een hybride druivenras dat bestand is tegen schimmel. De stokken staan op een vrij steile zuidhelling, waardoor de druiven relatief veel zon krijgen en dus uitstekend kunnen rijpen.

Wijnliefhebbers die Château Neercanne bezoeken mogen zeker niet vergeten een kijkje te nemen in de mergelgrot, waar de wijnvoorraad van het restaurant ligt opgeslagen. De ruimte wordt veelvuldig gebruikt als aperitiefruimte, waar gasten voorafgaand aan hun lunch of diner van een glas champagne kunnen genieten. Tijdens een inmiddels historische lunch op 9 december 1991 werd op deze locatie de basis gelegd voor de totstandkoming van het Verdrag van Maastricht. De handtekeningen van betrokken Europese staatshoofden en regeringsleiders vind je terug in deze grot.

We verlaten het imposante château in de richting van het stadsWe stadscentrum van Maastricht. De komende paar kilometer wijken centrum we even van het fietsknooppuntennetwerk af, aangezien onze eerste stops (nog) geen knooppunten hebben. Via de parkeereerste parkeerplaats rijden we de berg af en slaan linksaf, de Cannerweg plaats op. Deze volgen we circa 900 meter. Aan de rechterkant van de weg ligt Hoeve Nekum.

2. Hoeve Nekum

Hoeve Nekum is een eeuwenoude carréboerderij in het Jekerdal, een van de warmste en droogste plekjes van Zuid-Limburg. Het kleine gebied is daardoor gezegend met een microklimaat dat zich bij uitstek leent voor wijnbouw. Het is het op een na oudste commerciële wijnbedrijf van Nederland en tevens een van de bekendste. De eerste delen van de wijngaard werden aangeplant in 1988. In de loop der jaren is het areaal steeds verder uitgebreid. Op dit moment heeft het bedrijf, dat wordt gerund door wijnboer Math Bollen en familie, zes hectare druivenstokken staan.

Op Hoeve Nekum worden zowel rode en witte wijnen, als rosé gemaakt. Er staan acht verschillende druivenrassen aangeplant, waaronder pinot noir, riesling, gewürtztraminer, auxerrois en rivaner. De Riesling van Hoeve Nekum werd op 2 februari 2002 geschonken tijdens de bruiloft van Willem-Alexander en Máxima.

  • Winkel is elke zaterdag geopend van 10.00 tot 17.00.
  • Rondleidingen boeken via de website. Nekummerweg 31, Maastricht (NL)
  • www.hoevenekum.nl

Na ons bezoek aan Hoeve Nekum slaan we op de Cannerweg weg rechtsaf, verder richting het centrum. Als de Cannerweg na circa een kilometer naar links draait, slaan ook wij linksaf. Bij restaurant Prix de RomePrix Rome buigen we opnieuw linksaf en rijden de Susserweg op. Deze volgen we circa 1100 meter, totdat we aankomen bij de Apostelhoeve.

3. Apostelhoeve

Toen de Maastrichtse fruitteler Hugo Hulst, de toenmalige eigenaar van de Apostelhoeve op de Louwberg, zich in 1970 als eerste professional in Nederland op de wijnbouw stortte, werd hij door menigeen vreemd aangekeken. Wijn kwam in die dagen vooral uit Frankrijk en in mindere mate uit Duitsland.

Hulst bleek niets minder dan een visionair: het grootste en oudste commerciële wijnbedrijf van Nederland vierde in 2020 zijn vijftigste verjaardag en brengt sinds jaar en dag wijnen voort die zich kunnen meten met de internationale top. De continuïteit is voorlopig gewaarborgd: met inmiddels de derde generatie aan boord is de Apostelhoeve in 2020 met 2,5 hectare uitgebreid. Het totale areaal omvat op dit moment zo’n 14 hectare. In 2022 komt daar nog eens 4,5 hectare bij. Vanaf het domein geniet je van een spectaculair, on-Nederlands uitzicht over het Jekerdal, met in de verte de stad Maastricht.

  • Maart t/m oktober dagelijks, november t/m februari van do t/m za van 09.00 – 17.00
  • Rondleidingen boeken via de website
  • Susserweg 201, Maastricht (NL)
  • www.apostelhoeve.nl

We keren terug richting Prix de Rome. Hier nemen we Y-splitsing richting de Bieslanderweg. Bij de verkeerslichten slaan we linksaf de Tongerseweg op richting het Tongerseplein, fietsknooppunt 3. We volgen de weg naar fietsknooppunt 1 en passeren onderweg wijnhandel Vojacek en Wijnrestaurant Mes Amis. Bij dit knooppunt stallen we de fiets, voor onze volgende locatie moeten we namelijk een stukje lopen.

4. Thiessen Wijnkoopers

Aan de Grote Gracht in het centrum van Maastricht vind je de oudste wijnhandel van Nederland: Thiessen Wijnkoopers. Thiessen – een winkel en evenementenlocatie – is gevestigd in een statig stadspand, van waaruit de Maastrichtse koopman Guillaume Thiessen in 1717 wijn begon te verkopen.

Indrukwekkend zijn de reusachtige (ca 1200 vierkante meter) authentieke wijnkelders. Hier werden tot in de jaren vijftig de grootste wijnen ter wereld gebotteld, waaronder zelfs Pétrus. Nog altijd ligt in de immense ruimte een grote hoeveelheid wijn opgeslagen, in veel gevallen flessen die enkele eeuwen oud zijn. De monumentale mergelkelders, waarvan de oudste ruimte uit de 14e eeuw dateert, worden tot de belangrijkste cultuurhistorische schatten van de stad Maastricht gerekend. Er worden nog dagelijks wijnproeverijen, rondleidingen en evenementen gehouden. Die rondleidingen kun je combineren met een hapje en een drankje op de stille binnenplaats, tevens de enige volledig ommuurde stadswijngaard van Nederland.

  • Ma 13.00 – 17.00, di t/m za 10.00 – 18.00.
  • Grote Gracht 18, Maastricht (NL)
  • www.thiessen.nl

We vervolgen onze fietstocht verder via knooppunt 2, 79, 8, 13 en 105. Op weg naar fietsknooppunt 19 slaan we na circa een kilometer rechtsaf de Lange Raarberg op. Hier vinden we druivenranken in overvloed.

5. Wijngaard Raarberg

In 2010 plantte Ralph Huydts – toen 28 jaar oud – zijn eerste stokken aan op de noord-helling van de Raarberg in de buurtschap Raar (gemeente Meessen). Op een bodem die net zo kalkrijk is als die in de champagnestreek, plantte hij chardonnay en pinot noir aan met als doel er volgens de méthode traditionelle mousserende wijn van te maken. Die wijnen maakt Huydts – net als al sinds mensengeheugenis gebruikelijk is bij de grote huizen in de champagnehoofdstad Épernay – in een wijnhuis midden in de stad. Hij koos daarbij voor een locatie in het bruisende Maastrichtse stadsdeel Wyck. In een inspirerende omgeving worden hier de wijnen – onder andere Raar Cuvée, Raar Rosé en Raar Blanc de Blancs – gemaakt en verkocht. De mousserende wijnen van Wijnhuis Raarberg worden tot de beste van Nederland gerekend.

  • Lunchen of dineren in de wijngaard op reservering (mei t/m september): Lange Raarberg, Meerssen (NL)
  • Rondleiding wijnhuis op aanvraag: Alexander Battalaan 31, Maastricht (NL)
  • www.wijngaardraarberg.nl

6. Wijngoed Raar Saint Remi

Wijngoed Raar Saint Remi omvat in totaal zo’n 2,5 hectare. Het domein ligt op een plek waar al ver terug in de geschiedenis wijn gemaakt werd. Eerst door de oude Romeinen die zich hadden gevestigd in nederzettingen langs de Via Belgica – de circa 400 kilometer Romeinse ‘snelweg’ tussen Boulogne-sur-Mer en Keulen – later door de Karolingers en de benedictijner monniken van Saint Remi uit Reims. Aan laatstgenoemden heeft het huidige wijngoed zijn naam te danken. Raar Saint Remi beschikt over diverse percelen in Meerssen, Maastricht en het Duitse wijndorpje Albig in Rheinland-Pfaltz, waar Josje en Arno Claessens, de eigenaren van wijngoed Saint Remi, de kneepjes van het wijnbouwvak leerden bij het gerenommeerde wijnhuis Baumann. Wijngoed Raar Saint Remi is nog tamelijk jong: de eerste oogst dateert van 2015.

Vanaf de Raarberg keren we terug naar knooppunt 105. Hier vervolgen we de weg via knooppunt 9, 104, 64 in de richting van knooppunt 6. Halverwege de Rijksweg bereiken we Wijngoed Lenoire.

7. Wijngoed Lenoire

Wijngoed Lenoire ligt op de Rasberg, een zuidwestelijk georiënteerde helling met mergelrijke grond, tussen Maastricht en Valkenburg. Het wijngoed is eigendom van Bas Lenoire, een jonge enthousiaste wijnbouwer, die samen met zijn vrouw in het centrum van Maastricht Vino&Friends, een hoog aangeschreven. Italiaans restaurant, runt. Het perceel heeft een perfecte ligging ten opzichte van de zon. De zeer kalkrijke bodem beschikt over de juiste zuurgraad. Het uitzicht op de Maasvallei is adembenemend. Vanaf het voorjaar van 2022 kun je hier ook dineren.

De wijngaard ging in 2020 van start met de aanplant van driehonderd teststokken. In het voorjaar van 2021 kwamen daar 4000 stokken bij, 1750 stokken pinot grigio en 2250 stokken chardonnay. Van de eerste zal over enkele jaren de huiswijn van Vino&Friends worden gemaakt. Wijngoed Lenoire omvat behalve een wijngaard ook een aanzienlijke moestuin, waarvan de opbrengst is bestemd voor het restaurant, dat grotendeels zelfvoorzienend is.

We vervolgen onze weg richting knooppunt 6 en vervolgen de weg naar onze volgende stop via knooppunt 79, 2, 1, 3, 12 en dan richting 411. Op weg naar fietsknooppunt 411 passeren we Fort Sint Pieter en De Torentjes alvorens we bij Wijngoed Slavante aankomen.

8. Wijngaard Slavante

Wijngaard Slavante maakt deel uit van Buitengoed Slavante, een historisch grand café op de Sint-Pietersberg in Maastricht. De eigenaren van de op deze oosthelling gelegen wijngaard kunnen met trots zeggen dat hun wijngaard de oudste van Nederland is. Enkele van de oudste stokken op het kleine perceel dateren nog uit 1967, het jaar waarin Frits Bosch het dappere besluit nam om de eerste echte wijngaard van Nederland aan te planten. Mede dankzij deze beslissing heeft de wijnbouw in Zuid-Limburg de afgelopen decennia een grote vlucht genomen.

De wijnen van Slavante zijn niet te koop in de winkel. Wel kunnen ze op het domein worden geproefd. De wijngaard is ooit begonnen als experiment. De huidige eigenaren hechten er sterk aan die traditie in ere te houden. Slavante werkt met müller-thurgau, riesling en pinot noir en auxerrois. Binnenkort wordt op het hoogstgelegen deel souvignier gris aangeplant.

Na ons bezoek aan Wijngaard Slavante vervolgen we de weg langs fietsknooppunt 411 en 401, door het Belgische Kanne. Vanaf fietsknooppunt 401 nemen we de Cannerweg terug richting het startpunt van onze tour: Château Neercanne.


Highlights

Prix de Rome
Op een bijzondere locatie aan de rand van het centrum van Maastricht. Hier kun je high-end dineren (en lunchen) tegen eetcaféprijzen. In 2021 bekroond met een Bib Gourmand. 3-gangenmenu à 39 euro.

Vojacek
Een van de grotere wijnhandelaren van Maastricht en omstreken, met een winkel verscholen achter een grote oude poort. Hier ben je aan het juiste adres voor fascinerende wijnen uit alle hoeken van de wereld.

Wijnrestaurant Mes Amis
Limburgse wijn in de hoofdrol. De mooiste gerechten worden afgestemd op de mooie Limburgse wijnen en niet andersom 4-gangen menu á 55 euro.

Onze Lieve Vrouweplein
Een bougie’ke aansteken in de OLV-kerk, heerlijk toeven op het terras – in de zon of schaduw – en een gevarieerd aanbod aan horecazaken. Fijne stop tussen het fietsen door.

Sint Servaasburg
De iconische Aw Brögk, verbinding tussen het historische centrum van Maastricht en het bruisende stadsdeel Wyck. Genoemd naar Sint-Servaas, in de vierde eeuw de eerste bisschop van Maastricht.

Groene Loper
Vroeger autosnelweg A2, tegenwoordig een groene route voor wandelaars en fietsers, van Maastricht naar Meerssen. Langs de route kunnen we pauzeren bij onder meer De Greune Luiper, Restobar Mama en Talentino Greune Luiper.

Smores Meerssen
Patisserie en lunchroom van de Franse meester patissier-chocolatier Sébastien Trudelle en de Limburgse patissière Jennifer Heijnen. In de zomer hebben ze ook vers gedraaid ijs.

  • Beekstraat 27, Meerssen (NL) / Stationsstraat 56a, Maastricht (NL)
  • www.smores.nl

De Keizer Meerssen
Bij de Keizer in Meerssen onderstrepen ze het bourgondische karakter van Limburg niet met wijn maar met speciaalbieren. De ‘bibliotheek’ van het café telt 550 bieren.
Markt 14, Meerssen (NL) – cafedekeizermeerssen.nl

Uitspanning de Nachtegaal
Een perfecte uitvalsbasis voor wandelaars en fietsers, gevestigd aan de bosrand bij Meerssen. Met een toegankelijke drank- en eetkaart voor de start, pauze of finish van je ontdekkingstocht door het Heuvelland.

Huis de Torentjes
Deels 16eeeuws kasteel op de Sint Pietersberg en sinds 2002 het kloppend hart van André Rieu Productions. De bekendste inwoner van de stad woont hier en ontvangt hier zijn gasten. Niet openbaar toegankelijk.

Maastricht Underground
Verzamelnaam voor diverse gangenstelsels onder Maastricht en Fort Sint Pieter die ruim 300 jaar dienden ter de bescherming van de stad. Vanaf Fort Sint Pieter geniet je van een prachtig uitzicht over de stad.