Hoe start je een wijngaard in België?

0
1554

Komt er een nieuwe wijngaard in de groene zone van grensplaats Gemmenich (B), op zo’n honderd meter van de Nederlandse grens, nabij het Drielandenpunt? Wij vroegen het Josephine Veering en Pieter Ouddeken.

Jullie hebben het hele pad doorlopen, dus dat zal veel tijd en uitzoekwerk geweest zijn?

“Ten eerste door er passie voor te voelen. Ik ben reclame/documentair fotograaf geweest en heb onder meer voor Albert Heijn een wijnboek gemaakt en daarvoor over de hele wereld wijngaarden en wijnmakers bezocht, groot en klein. Daar is mijn passie voor wijn ontstaan, ik heb daar heel erg van genoten en prachtige dingen gezien, vooral op het vlak van de mens in verbinding met de wijn. Mijn partner heeft jaren gewerkt in de wereld van de culinaire tijdschriften en kwam daar ook in contact met sommeliers en andere wijnenthousiastelingen, wat ook bij haar een vonk voor een eigen wijngaard heeft doen ontbranden.

Het begint met een idee, gevoed door bovenstaande. Dan ga je op zoek naar de juiste locatie, maar wetende dat een wijngaard niet direct geld oplevert, moet er natuurlijk aan een aantal basisvoorwaarden voldaan worden, één daarvan is de geldstroom, maar natuurlijk ook de goede huisvesting.

Daarom hebben wij, vooruitlopend op de realisatie van het wijnproject, een grote vakantiewoning met eigen woning gesticht. Hiermee hadden wij onze zekerheden gesteld: een fantastische vakantiewoning (ook een passie overigens met daaraan gekoppeld een inkomen) en een heerlijk thuis op een prachtige plek. Bovendien hadden we de grond al professioneel laten beoordelen op geschiktheid en mogelijkheden. Toen kon gestart worden met de realisatie van het wijnproject. We hadden dus al de beschikking over deskundig wijnadvies (wijnmaker) en hebben ons ook laten voorzien van een plan met betrekking tot de financiële haalbaarheid (accountant).

Ook hadden we een heel goed contact met een Belgisch architectenbureau, dit was ontstaan bij de bouw en renovatie van onze woningen. Dit heeft geresulteerd in een geweldig getekend plan. Echter, wat we niet helemaal goed ingeschat hadden, was de hoeveelheid tijd die de hele realisatie, van het plan alleen al, ons kostte. Daarbij optellend de vier jaar die we nodig hebben om tot de eerste oogst en botteling te komen, en onze leeftijd, hebben we uiteindelijk toch besloten om met pijn in het hart om afscheid te nemen van dit project en ons te richten op een andere bestaande passie die op kortere  termijn gerealiseerd kan worden.

Commerciële calculatie, hoe maak je een eigen gaard rendabel? 

Belangrijk is met name dat je een marketingplan hebt: waar en hoe verkoop je de wijn? Niet alleen geloven wij heilig in een toenemende belangstelling voor regionale wijn, en hebben wij vooruitlopend op alles contact gehad met onze gemeente die het idee van een ‘eigen’ wijngaard in de gemeente zeer ondersteunt, maar bovenal hebben wij een geweldige marketingtool. Naast de wijngaard liggen twee prachtige vakantiehuizen waar jaarlijks ca. 2000 gasten uit Nederland en Vlaanderen verblijven. De wijn kan dus direct verkocht worden aan deze gasten die tijdens hun verblijf uitzien over de wijngaard. Je kunt hier dus een prachtige synergie realiseren, denk ook aan proeverijen, workshops etc.

Wat is jullie visie op de ontwikkeling van de streekwijnen?

Hier geloven wij erg in. Waar is ons geloof op gebaseerd? Vooral op emotie. Mensen zijn bereid om meer te betalen voor een fles wijn die uit eigen regio komt, omdat mensen zich daaraan emotioneel verbinden. Het is misschien wel een vorm van romantiek. Wij hadden al de overtuiging dat het regionale product steeds meer in de focus zou komen, er waren ook duidelijk waarneembare tendensen met betrekking tot de economische ontwikkelingen dat we in de breedte terug moeten naar een meer lokale economie. Na de entree van het coronavirus met de daaraan gekoppelde te verwachten economische veranderingen, voelen we ons alleen maar sterker bevestigd in deze visie.

Daarnaast is het natuurlijk bekend dat ons klimaat steeds geschikter wordt voor wijn.

Nog tips, valkuilen voor aspirant wijnboeren? 

Reken alles vier keer door. Laat je bijstaan door deskundigen, koop deskundigheid in, doe het niet op je eigen houtje! Dus geen zelfoverschatting.

Heb je belangstelling om ook een wijngaard te starten?

Zie hieronder de tekst van het te verkopen domein in wording:

Het betreft hier het aan te leggen wijngoed Domaine Gut Linde – Wijndomein Gemmenich.

Om het wijngoed Domaine Gut Linde op dit unieke perceel te ontwikkelen zijn door de verkopers en initiatiefnemers kosten noch moeite gespaard. Ligging en bodemsamenstelling zijn ideaal. De voorbereide exclusieve wijnexpertise en het architectenontwerp zorgen voor optimale inbedding van de gebouwen in het landschap. Domaine Gut Linde ligt immers in de groene zone, waar – behalve voor agrarische doeleinden – niet gebouwd mag worden. Een unieke gelegenheid op dit bijzondere perceel een prachtig wijngoed te starten. De aangrenzende vakantiehuizen zorgen voor een natuurlijke synergie met de al bestaande activiteiten.

Achtergrond 

‘Gut Linde’ is van oorsprong een landgoed met een authentieke hoeve, bestaande uit woonhuis, stallen en graanzolders, gelegen op ca. 9 hectare grond met oude fruitbomen en een monumentale eeuwenoude lindeboom. Grote troef is hier het fabelachtige uitzicht. Het geheel is gelegen in betoverend heuvellandschap, aan de rand van het Vijlenerbos, en geniet een adembenemend uitzicht op het Geuldal. In de groene zone van grensplaats Gemmenich (B), op zo’n honderd meter van de Nederlandse grens, nabij het Drielandenpunt.

Het geheel is in 2006 gekocht door drie Nederlandse eigenaren en kadastraal gescheiden. Op tweederde van dit voormalig landgoed ontstonden twee luxe succesvolle vakantiehuizen: La Colline (14 p.) en Iets Moois (39 p.) met grote tuinen en samen ca. 4 hectare land. Jaarlijks komen hier ongeveer 2000 gasten uit vooral Vlaanderen en Nederland (met in totaal ca. 7000 overnachtingen).

Naast en achter de vakantiehuizen ligt ca. 4 hectare goede grond met een ideale ligging voor een wijngaard: Domaine Gut Linde. Deze plek is niet alleen ideaal vanwege de ligging en de bodem, maar ook omdat er direct wijn kan worden aangeboden aan de vele gasten die tijdens hun verblijf uitzien over de wijngaard, er doorheen kunnen lopen en de ‘romantiek’ van de wijn zelf beleven.

Het businessplan is erop gebaseerd om eerst 2 ha in ontwikkeling te brengen als wijngaard en een synergie te realiseren met de twee vakantiehuizen (verkoop wijn, proeverijen, educatieve workshops etc.). De overige 2 ha kunnen dan later dienen voor uitbreiding van de wijngaard en het assortiment.

Initiatiefnemers van de wijngaard zijn de eigenaren van vakantiehuis La Colline, die ook de grond in hun bezit hebben. Zij hebben een passie voor wijn en kennis van de internationale wijnwereld. Josephine Veering werkte 15 jaar als hoofdredacteur van toonaangevende Nederlandse culinaire magazines en horecavakbladen. Pieter Ouddeken werkte als zelfstandig culinair fotograaf en fotografeerde in opdracht talloze wijngaarden en wijnmakers over de hele wereld. Zo maakte hij voor de Nederlandse supermarkt Albert Heijn het boek ‘De wereld van wijn’.

Als adviseur en wijnmaker is ir. Stan Beurskens (MSc, oenoloog) van Wijndomein Sint Martinus in Vijlen (NL), wiens wijnen bijna allemaal zijn bekroond met internationale gouden en zilveren medailles vanaf het eerste stadium betrokken bij de ontwikkeling. Zijn wijndomein heeft meer dan 150 medailles ontvangen van keuringen uit onder meer de Lage Landen, Berlijn, Freiburg, Parijs en Seoul. Stan Beurskens studeerde aan de beroemde universiteit van Stellenbosch in Zuid-Afrika en de universiteit van Geisenheim in Duitsland. Naast zijn theoretische achtergrond heeft hij inmiddels bijna 20 jaar praktijkervaring in verschillende wijngaarden over de hele wereld, zowel in de klassieke als in de nieuwe wereld.

Zijn wijndomein ligt precies aan de andere kant van het Vijlenerbos, op enkele kilometers afstand aan de Nederlandse zijde. Met ir. Stan Beurskens MSc als bevlogen partner volgt Domaine Gut Linde zijn visie om een innovatief, modern wijnbedrijf te worden, een wijnbedrijf dat kiest voor ‘nieuwe’ druivenrassen en duurzaamheid hoog in het vaandel heeft.

De bodemsamenstelling van de wijngaard is gemeten en er is een bemestingsplan opgesteld. Er wordt in de eerste fase een wijngaard van 2 x 1 ha aangeplant. De eerste drie jaar tot vier jaar na de aanplant van deze wijnstokken is de periode van opbouw en (groeiend) onderhoud.

Uit marketingtechnische overweging kan hier, als aanloop op de wijn uit eigen wijngaard, in de eerste drie jaar wijn worden genoten van Wijndomein Sint Martinus. Onder meer gasten van de vakantiehuizen kunnen dan al genieten van educatieve proeverijen en workshops als wijn/spijs of koken met wijn. Bovendien worden er koks en sommeliers uitgenodigd om hun visie op de wijnen te laten zien en proeven. Ook worden er cursussen gegeven over wijnbouw en wordt er nauw samengewerkt met Wijndomein Sint Martinus.

Achterliggende gedachte is dat daarmee de aandacht meteen op de eigen groeiende wijngaard wordt gelegd en het marketingplan al in het eerste jaar kan worden gestart. In het vierde jaar, als de eerste jaargang Domaine Gut Linde gebotteld kan worden, functioneert het dan al volledig. Domaine Gut Linde wordt dus al in een vroeg stadium, vooruitlopend op de eerste oogst, op de kaart gezet.

Agrarische opstallen en woonhuis 

Domaine Gut Linde ligt in de groene zone, wat betekent dat hier absoluut niet meer gebouwd mag worden. Echter, de wijngaard heeft een opbrengst die ruim voldoende is voor het inkomen van 1,00 FTE (inkomen 40.000,= bruto) en daarom is er een toezegging gedaan door de ‘Direction générale opérationelle de l’Agriculture, des Ressources naturelles et Environnement’. Zij vragen om eerst de wijngaard (minimaal 2 ha) aan te leggen in combinatie met de benodigde (agrarische) opstallen. In de tweede fase, twee jaar na de commercialisatie van de eerste oogst, mag er in principe dan ook een woonhuis voor de eigenaar worden gebouwd. De gemeente Plombières (Gemmenich) staat zeer positief tegenover de wijnplannen en wil zich inzetten om dit proces eventueel te laten versnellen .

De realisatie van de opstallen die nodig zijn voor de vinificatie en voor het benodigde onderkomen van de eigenaar is in handen van architect Tom Radermacher (Radermacher + Schoffers Architekten in Eynatten). In zijn bouwvoorstel wordt de bebouwing opgenomen in het land en ingebed in de natuurlijke schoonheid van deze groene omgeving . Er wordt dan ook deels in de aarde gebouwd en het uitzicht over de wijngaard zal spectaculair zijn.
Specificaties van het onroerend goed: binnen de totale grondoppervlakte (ca. 4 ha) wordt ca. 1500 m² aangemerkt als bouwkavel. De voorlopige inhoudsmaten van het te stichten onroerend goed zijn: zakelijke deel ca. 1750 m³ / ca. 450 m² en privaat deel ca. 400 m³ / 156 m².